На Европа и треба сопствена армија, затоа што не може да се потпреме на заштитата на Доналд Трамп, оцени чешкиот европратеник Микулаш Пекса во реакција на изјавата на најверојатниот републикански кандидат на американските претседателски избори дека доколку биде реизбран за претседател, САД би можеле да не ги заштитат од евентуален руски напад оние сојузници во НАТО кои „не трошат доволно за одбраната“.
Според Пекса, кој доаѓа од редовите на чешката Пиратска партија, таквата заедничка европска армија би можела да се финансира од Буџетот на ЕУ и да биде во надлежност на Европскиот парламент.
– На тој начин ќе нема потреба да се грижиме дали има мнозинство за два отсто од БДП во 30 различни парламенти, додаде Пекса.
САД, кои трошат значително повеќе за одбраната од другите сојузници во НАТО, инсистираат членките на Алијансата да ја исполнат договорената обврска за потребите на одбраната да издвојуваат средства во висина два отсто од националниот БДП.
Трамп викендов на изборен собир во Јужна Каролина порача дека оние земјите од НАТО кои не ги исполнуваат нивните обврски за одвојување за одбраната, не заслужуваат заштита од САД.
На идејата на Пекса, се надоврза и неговиот сонародник Александр Вондра, европратеник од чешката Граѓанска демократска партија, кој не се изјасни околу предлогот за европска армија, но порача дека Европа треба да ги зголеми своите трошоци за одбраната, без разлика кој ќе биде станарот во Белата куќа.
– Ова е неодржливо на долг рок. САД се менуваат. САД повеќе не се главната сила која владее насекаде. Се разбира дека таквата Америка нема да сака да плаќа за одбраната на Европа на неодредено време. Треба да ги преиспитаме нашите чекори и да ја направиме одбраната еден од нашите врвни приоритети, напиша Вондра на платформата Икс.
Потребата од зајакнување на европската одбрана ја нагласи и претседателот на Советот на ЕУ, Шарл Мишел во реакција на изјавата на Трамп, оцени дека ваквите ставови повторно ја нагласуваат потребата ЕУ итно дополнително да ја развива својата стратешка автономија и да инвестира во својата одбрана и да ја одржи Алијанса силна.
Претседателот на Европскиот совет Шарл Мишел денеска ќе престојува во работна посета на Северна Македонија, каде ќе има средби со високи претставници на земјава, на кои се очекува да се разг
Според Мишел, „невнимателните изјави за безбедноста и солидарноста на НАТО“ одат во корист на рускиот претседател Владимир Путин и „не носат ниту повеќе безбедност, ниту повеќе мир во светот“.
– Трансатлантската алијанса ја поддржува безбедноста и просперитетот на Американците, Канаѓаните и Европејците веќе 75 години. Невнимателните изјави за безбедноста и солидарноста на НАТО од Членот 5 им служат само на интересите на Путин и не носат ниту повеќе безбедност, ниту повеќе мир во светот, напиша Мишел на Икс.
Според Членот 5 од Договорот за НАТО, вооружен напад врз членка на Алијансата ќе се смета за напад врз сите земји на пактот и ќе резултира со колективна самоодбрана.
Европскиот комесар за внатрешен пазар Тиери Бретон, во чија надлежност во Европската комисија е ресорот одбрана, во интервју за француската телевизија ЛЦИ рече дека изјавата на Трамп не е „ништо ново под Сонцето“.
Еврокомесарот за внатрешниот пазар на Европска Унија, Тиери Бретон, кој вчера учествуваше на министерскиот совет за туризам, изјави дека последици врз овој сектор ќе бидат огромни и дека Евро
– Не можеме да „фрламе паричка“ за нашата безбедност на секои четири години во зависност од овие или оние избори, пред се од претседателските избори во САД, рече Бретон, додавајќи дека ова треба да ги натера лидерите на ЕУ да сфатат оти Унијата треба да ги зголеми своите одбранбени трошоци и капацитети.
Високиот претставник на ЕУ за надворешна политика и безбедност Жозеп Борел изјави дека НАТО не може да зависи од расположението на американскиот претседател.
– Не може еден ден да биде „да“, а друг ден „извинете, кој бевте вие“. Да бидеме сериозни! НАТО или постои или не. Нема да губам време коментирајќи ја секоја глупава идеја што може да се слушне во оваа кампања, рече Борел, мислејќи на кампањата за претседателските избори во САД.
Шефот на Европската дипломатија Жозеп Борел денеска изрази длабоко жалење поради одлуката на Иран да укине какво било ограничување за збогатување ураниум, како што е предвидено во договорот о
Тој истакна дека во таа кампања „ќе слушнеме и видиме многу работи“, додавајќи дека треба да бидеме сериозни, бидејќи НАТО не може да биде воен сојуз „по избор“, ниту да зависи од расположението на американскиот претседател.
На изјавата на Трамп вчера реагираше и генералниот секретар на НАТО, Јенс Столтенберг, кој оцени дека секоја сугестија оти сојузниците нема да се бранат меѓусебно, ја поткопува безбедност на сите, вклучително и онаа на САД, и ги става американските и европските војници во зголемен ризик.
– Очекувам САД да останат силен и посветен НАТО сојузник, без разлика на тоа кој ќе победи на претседателските избори, изјави Столтенберг во писмена реакција по повод изјавата на Трамп, додавајќи дека секој напад врз Алијансата ќе биде проследен со заеднички и силен одговор.
Полскиот министер за одбрана Владислав Косињак-Камиш, чија земја оваа година се очекува да одвои речиси три отсто од својот БДП за потребите за одбрана, пак, порача дека мотото на НАТО „еден за сите, сите за еден“ е конкретна посветеност.
– Поткопувањето на кредибилитетот на сојузничките земји значи слабеење на целото НАТО. Ниту една изборна кампања не е изговор за играње со безбедноста на Алијансата, наведе Косињак-Камиш на Икс.
Германското Министерство за надворешни работи, пак, на својот профил на Икс објави: „Еден за сите и сите за еден“ со хаштаг „Посилни заедно“ (#StrongerTogether).
