Дубаи е погоден од рекордни поплави во последните 24 часа. Колку беа невообичаени овие врнежи и кои се причините за екстремните дождови?
Дубаи се наоѓа на брегот на Обединетите Арапски Емирати (ОАЕ) и обично е многу сув.
Но, иако во просек паѓаат помалку од 100 милиметри дожд годишно, повремено доживува екстремни дождови.
Во градот Ал Аин, на нешто повеќе од 100 километри од Дубаи, за само 24 часа се забележани 256 милиметри дожд.
„Овој дел од светот се карактеризира со долги периоди без дожд проследени со неправилни, обилни врнежи од дожд, но дури и имајќи го тоа предвид, ова беше многу редок дождовен настан“, објаснува професорот Мартен Амбаум, метеоролог од Универзитетот во Рединг, кој проучува дождови во заливските области, пишува Би-би-си.
Dubai airport. Airplane takes off on a flooded runway. pic.twitter.com/BRit91ui1h
— Stoic Q🇺🇸 (@DUC916KEN) April 17, 2024
Каква улога одиграа климатските промени?
Сè уште не е можно да се одреди колкава улога одиграле климатските промени.
За тоа би била потребна целосна научна анализа на природните и човечките фактори, што би можело да потрае и до неколку месеци.
Но, рекордните врнежи се во согласност со начинот на кој климата се менува.
Едноставно кажано: потоплиот воздух може да задржи повеќе влага – околу седум проценти повеќе за секој Целзиусов степен – што може да го зголеми интензитетот на дождот.
„Интензитетот на дождот беше рекорден, но ова е во согласност со климата што се загрева, со повеќе достапна влага, која предизвикува бури и создавање обилни дождови и последователни поплави, кои постепено се посериозни“, објаснува Ричард Алан, професор по климатски науки.
Една неодамнешна студија покажа дека до крајот на векот годишните врнежи би можеле да се зголемат до 30 отсто во поголемиот дел од Обединетите Арапски Емирати бидејќи светот продолжува да се загрева.
„Ако луѓето продолжат да согоруваат нафта, гас и јаглен, климата ќе продолжи да се загрева, врнежите ќе продолжат да бидат пообилни и луѓето ќе продолжат да ги губат животите во поплави“, рече д-р Фридерике Ото, предавач по климатски науки во Лондон.
Dubai is flooded. Why? pic.twitter.com/e2eV6iv8Yx
— Minhajul islam (@Minhajulis46938) April 17, 2024
Што е сеење облаци и дали тоа одигра улога?
Сеењето облаци вклучува манипулирање со постојните облаци за да се произведе повеќе дожд.
Ова може да се направи со помош на авион, од кој мали честички (како сребрен јодид) се фрлаат во облаците.
Водената пареа потоа може полесно да се кондензира и да се претвори во дожд.
Оваа техника постои со децении, а Обединетите Арапски Емирати ја користеа во последните години за да го решат проблемот со недостигот на вода.
Во првите часови по поплавите, некои корисници на социјалните мрежи погрешно ги припишуваат екстремните временски услови исклучиво на неодамнешните операции за сеење облаци во земјата, пишува Би-би-си.
Претходните извештаи од „Блумберг“ сугерираа дека авионите за сеење облаци биле користени во неделата и понеделникот, но не и во вторникот кога се случија поплавите.
Иако Би-би-си не можеше самостојно да потврди кога е извршено сеењето облаците, експертите велат дека тоа во најдобар случај би имало многу мало влијание врз бурата.
„Дури и ако сеењето облаци ги поттикне облаците околу Дубаи да испуштаат вода, атмосферата, најверојатно, веќе ќе треба да содржи повеќе вода за да почне формирањето на облаците поради климатските промени“, вели д-р Ото.
Сеењето облаци обично се користи кога условите за ветер, влага и прашина се недоволни за да произведат дожд.
Минатата недела метеоролозите предупредија на висок ризик од поплави во Заливот.
„Кога се предвидуваат такви интензивни и масивни системи, сеењето облаци – што е скап процес – не се прави затоа што нема потреба“, вели професорката Дијана Френсис, раководител на еколошки и геофизички науки на Универзитетот во Абу Даби.
Метеорологот на „Би-би-сио ведр“, Мет Тејлор, исто така истакна дека екстремните временски услови веќе биле однапред предвидени.
„Пред овој настан компјутерските модели (кои не ги земаат предвид потенцијалните ефекти од сеењето облаци) веќе предвидуваа дека за речиси 24 часа ќе паднат многу над просечните годишни врнежи“, рече тој.
„Ефектите беа исто така многу пошироки отколку што би очекувало од облачното сеење облаци – тешки поплави погодија големи области, од Бахреин до Оман“.
Мисиите за сеење облаци во Емиратите ги води Националниот центар за метеорологија – владина работна група.
⛈️🇦🇪 A rescue team in Dubai saved a cat clinging to a car handle after heavy rain 🤍. pic.twitter.com/E4DWxkuIjU
— Total Randomness (@Totalrandome) April 17, 2024
Колку се подготвени Обединетите Арапски Емирати за екстремни врнежи?
Спречувањето на обилните дождови да се претворат во смртоносни поплави бара обемна одбрана за справување со интензивните врнежи.
Дубаи, се разбира, е крајно урбанизиран.
Има многу малку зелени површини за апсорбирање на влагата, а системите не можеа да се справат со толку високо ниво на врнежи.
„Мора да има стратегии и мерки за адаптација за да се приспособат на оваа нова реалност на почести и поинтензивни врнежи“, објаснува професорот Френсис.
„На пример, патната инфраструктура и објектите мора да се приспособат, да се градат акумулации за складирање на водата од пролетните дождови и да се користат подоцна во текот на годината.
Во јануар, Управата за патишта и транспорт на Обединетите Арапски Емирати формира нова единица за да помогне во борбата против поплавите во Дубаи.
