Во последниве години, шумските пожари станаа честа закана, како во Македонија, така и низ целиот свет. Чадот кој се гледа и чувствува на километри далечина е исклучително штетен за белите дробови, особено за децата, постарите возрасни и оние со астма, бронхитис или хронично срцево заболување или дијабетес.
Многу од честичките во чадот од шумските пожари не се поголеми од една третина од дијаметарот на влакно од коса. Овие честички се толку мали што влегуваат и се сместуваат длабоко во белите дробови.
Честичките предизвикуваат напади на астма, срцеви и мозочни удари, што ги прави смртоносни.
Студиите во Калифорнија покажаа дека децата кои дишеле зачаден воздух за време на шумски пожари повеќе кашлале, имале отежнато дишење, бронхитис, настинки и имаат поголема веројатност да одат на лекар или во болница поради респираторни причини, особено од астма.
Друга закана од чадот од шумските пожари е јаглерод моноксид – безбоен, без мирис, гас најчест за време на фазите на тлеење на пожарот и во непосредна близина на огнот.
Вдишувањето на јаглерод моноксид ја намалува испораката на кислород до органите и ткивата на телото и може да доведе до главоболки, гадење, вртоглавица и, во високи концентрации, до прерана смрт.
Шумските пожари шират многу други штетни емисии, вклучувајќи азотни оксиди и многу опасни загадувачи на воздухот.
Совети како да го заштитите вашето здравје од чад од шумски пожари
– Проверете го индексот за квалитет на воздухот. Проверете го Индексот за квалитет на воздухот достапен на airnow.gov за да бидете информирани за штетното загадување на воздухот во вашата област.
– Кога е соодветно и можно, останете внатре и заштитете го воздухот во вашиот дом. Кога ќе се случи шумски пожар, a притоа вашата безбедност не е загрозена, останете внатре колку што е можно повеќе, ако можете да ги држите прозорците и вратите затворени.
– Свиткајте влажни крпи долж дното на вратите и прозорците за да го блокирате надворешниот воздух. Создадете и престојувајте во „чиста соба“ со вклучен филтер за воздух. Вклучете го вашиот клима уред на „рециркулира“. Уредите за чистење на воздухот кои имаат HEPA филтри можат да обезбедат дополнителна заштита од саѓи и чад. Барајте засолниште на друго место ако немате клима, а е премногу топло за да останете внатре со затворени прозорци.
– Заштитете го воздухот во вашето возило. Кога патувате во возило, држете ги прозорците затворени, вклучете го клима уредот и поставете го воздухот да кружи за да го намалите чадот.
– Ако морате да излезете надвор, носете соодветна заштита. Маските за респиратор кои се оценети како N95 или повисоки помагаат да се намали вдишувањето на загадувањето со честички. Овие маски мора безбедно да се вклопат за да работат. Тие не функционираат кај луѓе со брада и може да бидат тешки за носење за луѓе со хронични белодробни заболувања.
– Разговарајте со вашиот лекар. Разговарајте со вашиот лекар за тоа како да се подготвите за чад, особено ако вие или некој од семејството припаѓаат во една од овие категории: работи на отворено; е помлад од 18 години или над 65 години; е бремена; или има астма, ХОББ или други белодробни заболувања, кардиоваскуларни заболувања или дијабетес.
