Русија би се откажала од помали окупирани делови во Украина, а Киев би отстапил големи делови од истокот на земјата што Москва не успеа да ги освои – ова е рамката на мировниот предлог што го дискутираа на самитот во Алјаска рускиот претседател Владимир Путин и американскиот претседател Доналд Трамп, според извори на Ројтерс запознаени со размислувањето на Москва.
Овој опис на состанокот се појави еден ден откако Путин и Трамп се сретнаа во воена база во Алјаска, првата средба меѓу американски претседател и шефот на Кремљ од почетокот на војната во Украина.
Украинскиот претседател Володимир Зеленски утре патува во Вашингтон за да разговара со Трамп за можен крај на војната што Путин ја започна во февруари 2022 година.
Трамп рече дека самитот не го постигнал прекинот на огнот што го сакал, но во интервју за Фокс њуз, тој рече дека разговарал со Путин за пренос на територии и безбедносни гаранции за Украина и дека „во голема мера се согласиле“.
„Мислам дека сме многу блиску до договор“, рече Трамп, додавајќи: „Украина мора да се согласи. Можеби ќе кажат не“.
Според два извори, понудата на Путин во моментов се базира на разговори меѓу европските, американските и украинските лидери, но не е јасно дали станува збор за почетна позиција или практично конечна понуда. Во саботата, Трамп ги информираше Зеленски и европските лидери за неговиот разговор.
Гледиштето на Путин за договорот исклучува прекин на огнот пред да се постигне сеопфатен договор, што е спротивно на барањето на Киев.
Според руската понуда, Украина целосно би се повлекла од Донецк и Луганск, а за возврат, Русија би се согласила да ги замрзне фронтовските линии во јужните региони Херсон и Запорожје, тврдат изворите.
Киев претходно отфрлил каква било идеја за повлекување од Донецк, каде што украинските сили се добро утврдени и каде што градот служи како клучна одбранбена бариера.
Извори тврдат дека Москва би била подготвена да ги врати релативно малите делови од територијата што ја држи во северно Суми и североисточен Харков – вкупно околу 440 квадратни километри. За споредба, Украина контролира околу 6.600 квадратни километри од Донбас, што ги вклучува Донецк и Луганск и кое Русија го смета за своја територија.
Путин, исто така, би барал барем формално признавање на руската власт над Крим, кој го анектираше во 2014 година. Не е јасно дали тоа признавање треба да дојде само од САД или од сите западни земји и Украина.
Москва, исто така, очекува укинување на барем дел од санкциите. Изворите не можеа да потврдат дали ова се однесува на американски или европски мерки.
Според нив, Путин би го блокирал влезот на Украина во НАТО, но е отворен за идејата за безбедносни гаранции. Во саботата, Трамп им ја спомена на европските лидери можноста за „Член 5 надвор од НАТО“ – еден вид гаранција заснована на правилото на НАТО дека нападот врз една членка е напад врз сите.
Приклучувањето кон НАТО е стратешка цел на Украина, напишана во уставот на земјата.
Според изворите, Русија, исто така, би барала официјален статус на рускиот јазик во делови или во цела Украина, како и право на Руската православна црква слободно да работи.
Безбедносните служби на Украина ја обвинуваат црквата поврзана со Москва за помагање на руската агресија со ширење пропаганда и засолнување на шпиони, што црквата го негира, велејќи дека ги прекинала врските со Москва. Украина донесе закон со кој се забрануваат религиозните организации поврзани со Русија, но тој сè уште не стапил во сила.
