Европската унија треба да им помогне на земјите да се спротивстават на Владимир Путин со испраќање јасна порака за нивните изгледи за приклучување кон ЕУ, изјави француската министерка за Европа, Лорен Бун за „Политико“.
ЕУ се подготвува за потенцијален бран на проширување што би можел да донесе дури осум нови членки, вклучително и Украина и шест балкански земји, во нејзините редови во наредните години.
Неколку од овие земји се главни цели на кампањите за руско влијание чија цел е да се поткопува поддршката на ЕУ и да се држат надвор од блокот – поради што ЕУ треба да биде „јасна и избалансирана“ за тоа што е потребно за да се приклучат, рече Бун, пренесе „Политико“.
„Во овие земји (кандидати) има многу дезинформации и мешање. Тоа е проблемот. Владимир Путин, покрај територијалните амбиции, има за цел и да ја ослабне Европската унија. Ова е фактор што треба да го земеме предвид и да се бориме против него“, рече таа.
Додаде дека ЕУ треба „да им помогне на овие земји да се борат против стратегијата за влијание (на Русија) што е можно повеќе, почитувајќи го нивниот суверенитет“.
Нејзините коментари доаѓаат една недела пред претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, да го одржи својот годишен говор за состојбата на Европската унија, во кој се очекува да го објасни темпото и начинот на планираното проширување на ЕУ.
Додека претседателот на Европскиот совет, Шарл Мишел, во својот говор рече дека ЕУ треба да има за цел да прими нови членки до 2030 година, Комисијата реагираше поинаку, велејќи дека секое пристапување останува „засновано на заслуги“.
Но, земјите-кандидати, заедно со новите членки на ЕУ, предупредуваат дека оставањето на земјите во „чекалната“ на ЕУ без јасен пат кон пристапувањето навистина ќе предизвика поделби и ќе го отвори патот за влез на Путин.
Висок дипломат на ЕУ за „Политико“ изјави дека од проевропските протести во Украина, Путин го гледа статусот на кандидат за ЕУ како „блескаво црвена“ цел за неговите обиди да ги поткопа Брисел и Западот. Молдавија, мала земја во сендвич меѓу Украина и Романија, се соочи со особено решителни напори од страна на Москва да ја поништи нејзината кандидатура за пристап во ЕУ.
Секое прекумерно одложување или статус од втор степен на патот кон целосен пристап во ЕУ ќе го охрабри Путин да се обиде да влијае на таквите земји, рече дипломатот, кој исто така го критикуваше предлогот на францускиот претседател Емануел Макрон за повеќебрзински пристап во ЕУ, во кој земјите ќе добијат делумни бенефиции пред стекнување полноправно членство.
Запрашана за таквите критики, Бун рече дека Макрон сака да им дозволи на земјите-кандидати да ги дефинираат нивните односи со ЕУ – како што некои направија со неприфаќањето на еврото или приклучувањето кон Шенген зоната за слободно патување – наместо ограничување на нивните избори.
„Доколку три земји сакаат да формулираат заедничка надворешна политика, дали мислите дека другите 24 би се чувствувале исклучени? Станува збор помалку за идејата да има граѓани од втор ред, а повеќе за задоволување на различни потреби без ограничување на амбициите да се направи повеќе“, рече Бун.
Додека фон дер Лајен го подготвува својот говор на 13 септември, а Комисијата подготвува извештаи за напредокот на земјите-кандидати подоцна во текот на годината, лобирањето за пристапување во ЕУ е во полн ек. Постојаните претставници на ЕУ минатиот петок имаа ручек со Фон дер Лајен и разговараа за проширувањето и внатрешните реформи.
„Најважно е постојано да се испраќа порака за местото на овие земји во ЕУ. Мора да се фокусираме на суштината. Се надеваме на прогресивна динамика каде што нема вообичаен замор и допрва ќе можеме да спроведеме реформи“, рече Бун.
И Тања Фајон за проширување на ЕУ
Министерката за надворешни и европски работи на Словенија, Тања Фајон оцени дека земјите од Западен Балкан треба со полна брзина да ја искористат можноста спомената на Бледскиот стратешки форум, во врска со проширувањето на ЕУ до 2030 година.
За изјавата на претседателот на Европскиот совет Шарл Мишел и дали двете страни навистина би можеле да бидат подготвени за проширување до тој датум, таа вели дека нејзиниот одговор на тие прашања е многу јасен.
„Можноста е тука и треба да ја искористиме со полна брзина. Треба да работиме на изнаоѓање доволна политичка волја во Западен Балкан за реформи и доволна политичка волја во ЕУ за проширување“, рече таа.
Како што вели, треба да се фокусираме на крајната дестинација, а притоа „да не го занемариме патувањето“.
– Кога станува збор за Европската унија, проширувањето на ЕУ несомнено е повторно на дневен ред. Геополитичкиот пејзаж јасно покажува дека нема алтернатива за проширувањето на ЕУ. Војната во Украина го зголеми апетитот за проширување и го потврди впечатокот дека проширувањето е стратешка неопходност за ЕУ. Едноставно кажано, сега е или никогаш – изјави таа.
Според Фајон, тоа секако не значи дека критериумите за проширување на ЕУ ќе бидат отфрлени и дека Западен Балкан би можел да влезе во унијата без нивно исполнување.
– Тоа значи дека ќе се посвети поголемо политичко внимание на регионот и дека од земјите од Западен Балкан ќе се бара што побрзо да ги исполнат критериумите. За ЕУ тоа значи само посветеност да го реформира процесот на одлучување и да се подготви во институционална и финансиска смисла на ЕУ – изјави таа.
