Организацијата на борци на градот Мостар „Единствена“ (JOB) и Центарот за мир и мултиетничка соработка од Мостар објавија дека неодамна набавиле автентичен филмски материјал кој содржи досега невидени снимки од гранатирањето и уривањето на Стариот мост во Мостар што се случи на 8 и 9 ноември 1993 г.
Pogledajte ekskluzivni snimak rušenja Starog mosta u Mostaru. pic.twitter.com/o8kE6P5Djw
— TV N1 Sarajevo (@N1infoSA) May 6, 2023
„Гранатирањето на Стариот мост беше снимено од тим на ХВ од тврдината на кулите на ридот Хум над градот. Нивната камера континуирано ги следи патеките на повеќе од 50 проектили испукани од тенкот ХВО од локалитетот Стотине, тогаш лоциран од западната страна на булеварот над мостарската населба Колонија“, се наведува во соопштението. „Содржината на снимениот материјал неспорно докажува дека Стариот мост со целото историско јадро е гранатиран и урнат“, се наведува во соопштението.
„Иако Хашкиот суд во конечната пресуда на шесте политички и воени функционери на парадржавата Херцег-Босна на 29 ноември 2017 година јасно дефинираше дека Стари Мост беше уништен со тенковски гранати од позицијата ХВО, филмските материјали што ги запечативме и ја означи срамната улога на сторителите на ова злосторство, од кое официјален Загреб и структурата на хрватската влада во Мостар и Херцеговина никогаш не се оградија“, се заклучува во реакцијата.
Да потсетиме, Хрватскиот совет за одбрана (ХВО) го уништи Стариот мост со гранатирање на 9 ноември 1993 година. При нападот беше уништено целото старо јадро, каде имаше неколку монументални џамии, медреси и единствениот амам во Херцеговина.
Самото уривање започна дваесетина дена порано, а на 8 ноември интензивно беше пукано врз мостот од блиските планини Планиница и Стотина. Школки паднаа и врз кулите Тара и Халебинка, кои се своевидна статичка тежина за мостот. По дводневно интензивно гранатирање, на 9 ноември во 10:16 часот беше урнат симболот на Мостар.
Инаку, мостот е изграден по налог на султанот Сулејман Величествениот во периодот од 1557 до 1566 година, а изградбата му била доверена на истанбулскиот архитект Мимар Хајрудин.
Реставрацијата на мостот, финансирана од Турција, Хрватска, Холандија, Светската банка, Европската банка за обнова и развој и градот Мостар, започна во 2003 година и беше завршена во јули 2004 година. Една година подоцна, Стариот мост и центарот на стариот град на Мостар беа вклучени во листата на културно наследство на УНЕСКО.
