14 мај 2020
Вашингтон пост
Пандемијата на новиот коронавирус во Италија покажа економски недостатоци што можат да доведат до најголемата рецесија на земјата по Втората светска војна, при што лидерите на Европската Унија сè уште не се во можност да се договорат за финансиска помош на најтешко погодените ЕУ-членки од криза, пренесува Радио Слободна Европа, пишувањата на светските медиуми што оценуваат дека не е само во прашање стабилноста на Италија, туку и на Европа.
Бројот на починати лица од новиот коронавирус во Италија надмина 30.000. Туризмот пропадна, многу ресторани и продавници немаат пари за повторно отворање и земјата влегува во најголемата рецесија во модерното време. Цело ова време, многу Италијанци се чувствуваат горчливо и отуѓено заради доцниот одговор на ЕУ на пандемијата, но и заради неизвесноста предизвикана од непостојаната италијанска политика, која честопати флертуваше со популизам, пишува Вашингтон пост.
Италијанскиот долг се предвидува да се зголеми на 158,9 проценти од бруто-домашниот производ (БДП), што е една од највисоките стапки во светот. Европскиот комесар за економија Паоло Џентилони истакна минатата недела дека закрепнувањето на Италија се предвидува „да трае подолго отколку во другите земји членки“. Исто така, Италија е ранлива не само заради обемот на епидемијата и должината на мерките за затворање, туку и заради природата на нејзината економија што зависи од туризмот, што учествува со околу 13 проценти од нејзиниот БДП, додава Вашингтон пост.
Ризикот за Европа е дека нееднаквоста во еврозоната ќе се продлабочи, што доведува до долгорочни тензии меѓу северните и јужните земји, вклучително и Италија. Северот и југот веќе се борат за координиран одговор на пандемијата на новиот коронавирус.
Франција и Германија на почетокот не сакаа да ја споделат медицинската опрема со Италија, оставајќи ја да се обрати за помош на Кина. Потоа минатиот месец Германија и Холандија ефикасно го поништија предлогот на Италија за „корона-обврзници“, со што земјите членки на ЕУ би ги распределиле долговите, за финансирање на закрепнувањето на континентот.
Како резултат на тоа, недовербата на Италија во европските институции двојно се зголеми во однос на минатата година, на приближно 50 отсто, додека процентот на Италијанци кои сакаат да излезат од еврозоната порасна од 23 отсто на 35 отсто.
Иако на почетокот на пандемијата проевропските политичари во Рим го критикуваа недостигот од европска поддршка за Италија, сега велат дека Европа се обидува да го надомести со компромис за план за закрепнување. Но, повеќето клучни детали допрва треба да бидат разработени, вклучувајќи ја големината на фондот и дали парите ќе им бидат дадени како подарок или заем на земјите членки на ЕУ. Разликата за Италија е значајна: заемите, пристапот што го сакаат земјите од Северна Европа, ќе го зголемат италијанскиот долг. Грантовите не би, заклучи Вашингтон пост.
Италијанската Влада е подготвена да воведе нови мерки за поддршка на компаниите, вклучително и даночни олеснувања и хибридни обврзници, додека сака да влезе во Европскиот фонд за наплата во втората половина од годинава, посочуваат британските медиуми, истакнувајќи дека Италија исто така очекува економијата да се намали за осум проценти оваа година доведувајќи ја земјата во најголема рецесија од Втората светска војна.
Новите мерки се очекува да бидат вклучени во новиот пакет за трошење „Придвижете ја Италија“, што ќе биде претставен во наредните денови. Ова ќе го придвижи буџетскиот дефицит оваа година на 10,4 проценти од БДП, најмногу досега од почетокот на деведесеттите години.
Планот во вредност од 55 милијарди евра ќе им помогне на компаниите со грантови и даночни олеснувања, но исто така ќе им понуди на семејствата да плаќаат за дневна грижа и грижа за децата и невработеноста.
Министрите за финансии на ЕУ се согласија да му дозволат на финансискиот фонд да ги прошири кредитните линии до секоја од земјите на Унијата во услови на концесија, отворајќи го патот за земјите како Италија да привлечат евтина ликвидност, пишува Блумберг, истакнувајќи дека кредитните линии во моментов се единствените цврсти финансирања што може да станат достапни веднаш.
Договорот постигнат на видеоконференција во петокот е клучен дел од одговорот на Унијата на кризата предизвикана од пандемијата на новиот коронавирус. Според инструментот за поддршка при итни случаи, владите на еврозоната ќе имаат пристап до евтини фондови вредни до два проценти од нивното производство во 2019 година, без силно затегнување на ременот како кај заемите за време на кризата со суверениот долг.
За Италија, тоа значи дека може да добие 36 милијарди евра во ултраевтини заеми, посочува Блумберг.
Комисијата исто така работи на предлог за фонд за закрепнување, кофинансиран од членовите на Унијата. Планот да се мобилизираат околу два трилиони евра инвестиции и финансии, според нацртот што го виде Блумберг минатиот месец, е уште поконтроверзен, при што земјите членки се расправаат за неговата големина и дали најтешко погодените земји ќе бидат финансирани во форма на заеми или грантови.
Блокот на јужните земји членки, предводени од Франција, бара инструментот за наплата да се финансира со издавање заеднички долг и предавање на парите на земјите членки на кои им е најпотребно во форма на грантови. Германија, Холандија, Австрија и другите северни членки веќе ја отфрлија можноста за издавање заеднички долг, ставајќи ја Комисијата во незавидна позиција да мора да излезе со предлог за фонд за наплата што ќе ги надмине спротивставените погледи.
Извршната власт на ЕУ се очекуваше да го објави својот предлог на 6 мај, но поради несогласувањата меѓу земјите членки околу износот и формата на финансирање, предлогот може да се претстави само во третата недела од мај, пишува Блумберг.
Европската Унија е долгорочен политички експеримент, кој преживеал секакви егзистенцијални закани во овој век: од мигрантската криза, преку финансиската криза од 2008 година, до Брегзит. Пандемијата, сепак, може да претставува најголем ризик за политичкиот проект на европско единство, затоа што земјите не можат да се договорат како да финансираат напорите за економско закрепнување на континентот, изјави за Си-ен-ен новинарката Гејл Цемах Лемон. ки/
