Во само 24 часа, воздухот во Скопје доживеа драматична промена, преминувајќи од релативно прифатливи нивоа на загаденост до алармантна состојба која ги загрижува граѓаните. Мерењата на квалитетот на воздухот покажуваат шокантен пораст на штетните честички ПМ10 и ПМ2.5, кои го покрија градот со густ смог, отежнувајќи го дишењето и загрозувајќи го здравјето на луѓето.
Според податоците од мерните станици, вчерашните вредности беа на границата на дозволеното, но денеска тие ги надминаа сите препорачани норми. Особено критични се регионите во Центар, Лисиче и Карпош, каде концентрациите на загадувачите се неколкукратно повисоки од безбедните нивоа.
Здравствени импликации и реакција на граѓаните
Лекарите предупредуваат дека ваквите екстремни промени во квалитетот на воздухот може да предизвикаат сериозни здравствени проблеми, особено кај децата, старите лица и хронично болните. Се зголемува бројот на граѓани кои бараат помош поради проблеми со дишењето, главоболки и иритации на очите.
„Секоја година е исто – додека не почнат алармите, не преземаме ништо. Време е да се најде трајно решение,“ изјави еден од револтираните граѓани кој учествуваше на спонтаната акција за подигнување на јавната свест.
Што е причината за драстичниот пораст?
Според експертите, причина за наглото зголемување на загаденоста се комбинацијата од зголемена употреба на огревни материјали, индустриските испуштања и недостатокот на ветер кој би го растурил загадениот воздух. Ова е дополнително влошено од временските услови кои го „заробуваат“ смогот во градот.
Организациите за заштита на животната средина и граѓанските иницијативи бараат итно воведување на мерки за намалување на загаденоста, како што се ограничување на сообраќајот, субвенции за енергетска ефикасност и засилени инспекции на индустриските капацитети.
„Доколку сега не преземеме нешто, ќе продолжиме да дишеме воздух што нѐ убива,“ изјавија активистите.