Иако светот денес е сè поотворен за еднаквост меѓу половите, Католичката црква останува доследна на своите длабоко вкоренети традиции. По прашањето кој ќе го наследи папата Франциско на чело на Ватикан, одговорот сè уште е неизвесен – но едно е сигурно: новиот папа нема да биде жена.
Папската конклава, процесот со кој се избира нов папа, нема да започне додека не поминат најмалку 15 дена од смртта на актуелниот папа, и одвивањето на целата постапка е во строга тајност во Систинската капела. Но, листата од 138 можни кандидати открива дека сите се мажи. Причината е едноставна, но длабоко вкоренета – според традицијата на Католичката црква, само мажи можат да бидат ракоположени за свештеници, а без таа служба, жените автоматски се исклучени од можноста да станат папа.
Иако теоретски секој крстен маж може да биде избран за папа, во пракса тоа речиси секогаш е некој од кардиналите – високи црковни лица кои веќе се дел од структурата на Ватикан. Условите се строги: кандидатот не смее да биде во брак и мора да има призната свештеничка позиција. Затоа, жените, иако крстени, се надвор од кругот на можни наследници на Светиот Отец.
Ова не е изненадување за оние кои го следат понтификатот на папата Франциско, иако токму тој важи за најлибералниот и најпрогресивниот папа во модерната историја. Откако беше избран во 2013 година, Аргентинецот Франциско стана познат по својата скромност, социјална чувствителност и реформски ставови. Живее во Домот на Света Марта, наместо во раскошната Апостолска палата, и ја отфрли папската плата. Промовира инклузија, дијалог за ЛГБТК+ заедницата, климатска акција, како и назначување на кардинали од различни континенти, вклучително и Африка и Азија.
Меѓутоа, кога станува збор за улогата на жените во црковната хиерархија, папата Франциско ја задржа линијата на традицијата. Тој не дозволи отворање на свештеничката служба за жени, објаснувајќи дека тоа не се вклопува во „принципот на Петар“ – теолошки концепт според кој папата е директен наследник на Свети Петар, првиот апостол и прв папа, според верувањето на Католичката црква.
Во интервју за американското католичко списание „America“, папата Франциско изјавил: „Зошто жената не може да влезе во хиротонисана служба? Затоа што за тоа нема место во принципот на Петар.“ Тој посочил дека жените имаат своја посебна улога во Црквата, иако таа сè уште не е целосно развиена во теолошка смисла. Потсетил дека Црквата се нарекува „жена“ и „вереница“, и дека е потребна подлабока катехеза за улогата на жените во неа.
Папата исто така нагласил дека административните функции можат да бидат поле каде жените ќе добијат поголема улога. Тој веќе назначи неколку жени на значајни управни позиции во Ватикан, што го нарече „револуционерно“ за една толку конзервативна институција.
Но, до денес, вратата кон највисоката духовна позиција во Католичката црква останува затворена за жените. И покрај желбата за реформи и поинклузивна Црква, традицијата и догмата засега остануваат посилни од модерните тенденции.
Дали во иднина ќе дојде до промени? Католичкиот свет сè уште чека одговор – но за следниот папа, изборот ќе биде направен по старите правила.
