Кандидатката за комесар за проширување на Европската унија, Марта Кос, денеска ја истакна важноста Северна Македонија да го промени својот Устав како дел од евроинтегративниот процес. На сослушувањето за нејзиното именување, Кос одговори на прашања од бугарските европратеници, кои беа заинтересирани за нејзиниот став во однос на уставните измени со одложено дејство, предложени од владата на премиерот Христијан Мицкоски. Кос беше јасна: „Очекуваме Северна Македонија да го исполни ветувањето и да го промени Уставот – ништо повеќе и ништо помалку. Почитувањето на човековите права и правата на малцинствата е основен принцип“, истакна таа, посочувајќи дека исполнувањето на ова барање е наведено и во овогодишните извештаи за проширувањето на ЕУ.
Бугарските европратеници, членови на Комитетот за надворешни работи, дополнително прашаа дали Кос ќе се ангажира за почитување на правата на Бугарите во Северна Македонија. Во одговор, Кос објасни дека како потенцијална еврокомесарка ќе се стреми кон избегнување на билатералните прашања во процесот на проширување, но нагласи дека „интересите на земјите членки остануваат приоритет“.
На темата на уставните измени, и Европската комисија во својот последен извештај за напредокот на Северна Македонија упати повик за нивно усвојување. Извештајот потенцира дека „досега не е постигнат напредок во усвојувањето на уставните измени, кои се потребни за да се вклучат малцинските заедници, како Бугарите, во уставниот текст“. Препораката за измените беше повторена и од шефот на Делегацијата на ЕУ во земјата, Микалис Рокас, кој истакна дека тие се клучни за напредокот во преговорите.
Во меѓувреме, Албанија веќе го започна својот пат кон членство со отворање на првиот кластер во преговорите, со што се одвои од Северна Македонија, која, поради неусвојувањето на уставните измени, останува на истото ниво.
Премиерот Мицкоски повеќепати изјави дека нема ништо против вметнувањето на Бугарите во Уставот, но инсистира на тоа дека уставните измени треба да стапат на сила само по полноправното членство на земјата во ЕУ. Тој истакна дека со тоа ќе се избегнат потенцијални блокади од страна на Бугарија во иднина. Мицкоски најави дека ќе го презентира овој предлог во Брисел и ќе бара поддршка за неговото прифаќање.
Министерот за европски прашања, Орхан Муртезани, изјави дека на средбите во Брисел со високи претставници на ЕУ е разговарано за идејата за уставни измени со одложено дејство. Муртезани нагласи дека, иако нема голем оптимизам за прифаќање на оваа идеја во ЕУ, таа не е целосно отфрлена. Според него, Владата смета дека измените треба да се одвиваат по моделот на процесот на пристапување во НАТО, што вклучува дополнителен амандман со одложено дејство, кој би стапил на сила по ратификацијата на пристапувањето од страна на Бугарија.
Ситуацијата покажува дека уставните измени остануваат клучен предуслов за евроинтеграцијата на Северна Македонија, со предизвиците и дилемите за спроведување на овие реформи во рамките на политичките и дипломатски дискусии.
