
Битката за спас на Дојранското езеро од нова еколошка катастрофа доби двајца неочекувани, но вистински херои. Самир Патрон и Бранко Караколев, жители на Нов Дојран, во изминатите три недели самоиницијативно го чистат клучниот канал од хидросистемот „Ѓавато“, долг 500 метри. Нивниот несебичен граѓански активизам е во остар контраст со повеќегодишната негрижа на институциите, кои дозволија системот за спас на езерото да пропадне.
„Сакавме да дадеме свој придонес“
Каналот, кој треба да носи вода во езерото, со години бил запуштен и обраснат со трева, грмушки и наталожена земја. Поради тоа, малкуте вода што дотекувала се излевала во околните ниви. Кога слушнале дека владата конечно ќе ги санира пумпите, Самир и Бранко одлучиле сами да го исчистат каналот за водата да може непречено да тече.
„На секои 15 метри од каналот вадиме еден до два кубика земја и камења, а да не зборуваме колку купишта сува трева и гранки се собраа“, вели Самир, кој апелира до заедницата да им помогне со транспорт на собраниот отпад.
Државата се разбуди во последен час
Оваа граѓанска акција доаѓа во време кога владата, по алармот за критично нискиот водостој, конечно започна со санација на хидросистемот „Ѓавато“. Овој систем, кој беше изграден за да го спаси езерото од целосно пресушување пред две децении, со години беше надвор од функција поради негрижа. Премиерот Христијан Мицкоски на Фејсбук објави дека првата фаза од санацијата е завршена и дека наскоро ќе се удвои дотурот на вода во езерото.
Граѓаните пред институциите
Приказната за Самир и Бранко е многу повеќе од само локална акција; таа е симбол на моќта на граѓанскиот активизам, но и срам за институциите. Додека политичарите се фалат на социјалните мрежи со поправка на систем кој самите го оставиле да пропадне, двајца обични граѓани, со лопати и косилки, ја вршат вистинската, тешка работа на терен. Нивниот чин е роден од искрена љубов кон својот крај и од фрустрацијата поради повеќегодишната негрижа на државата.
На крајот, иако приказната е инспиративна, таа е и аларм. Таа покажува дека без притисок од вакви храбри поединци, институциите честопати забораваат на своите основни обврски. Хероите од Дојран не го чистат само каналот; тие го чистат и образот на заспаната држава.