Утрински Весник
Македонија

Европската комисија ги повика Скопје и Атина да го почитуваат Договорот од Преспа

Screenshot 2024 05 20 112434.png

Портпаролот на Европската комисија Петер Стано изјави за „Euractiv“ дека Договорот од Преспа меѓу Грција и Северна Македонија од 2018 година мора да биде спроведен од „сите страни“ и со „добра волја“ во време на нова расправија меѓу Атина и Скопје што се заканува да го оживее 25-годишниот спор. Новата дипломатска криза меѓу двете земји избувна откако новата претседателка на Северна Македонија, Гордана Силјановска-Давкова, која доаѓа од националистичката партија ВМРО-ДПМНЕ, одби да го користи официјалното име на земјата за време на нејзината инаугурација на 12 мај. Инцидентот предизвика реакции низ Европа и САД, при што многумина стравуваат од заживување на спорот кој се смета за отворена рана за балканскиот регион. Огнот го подгреа и лидерот на ВМРО-ДПМНЕ, Христијан Мицкоски, кој изјави дека ќе ја нарекува својата земја како што сака. Мицкоски дури ја покани Грција да се жали до Меѓународниот суд на правдата, како што е предвидено во членот 19 од Договорот, во случај да смета дека тоа е прекршување на Договорот од Преспа. Договорот од Преспа го отвори патот на Северна Македонија да влезе во НАТО и да ги започне преговорите за пристапување во ЕУ. Но, среде нова криза, грчкиот премиер Киријакос Мицотакис (Нова демократија, ЕПП) се закани дека ќе стави вето на патот на Северна Македонија кон ЕУ, доколку Скопје не се придржува до договорот за промена на името. Грчкиот лидер нагласи и дека трите протоколи за соработка кои се во тек, кои се дел од Договорот од Преспа, а кои владејачката партија го избегна тоа да го направи поради противењето на некои тврдокорни во нејзините редови, нема да поминат низ парламентот. Грчката социјалистичка партија Пасок, која е на третото место во анкетите, исто така рече дека нема да даде зелено светло за ратификување на протоколите што се во тек. Европската комисија апелира „сите страни“ да го почитуваат договорот. „Добрососедските односи и регионалната соработка остануваат суштински за процесот на проширување. Постојните билатерални договори треба да се спроведуваат со добра волја од сите страни, вклучително и Договорот од Преспа меѓу Северна Македонија и Грција“, изјави портпаролот на Европската комисија за Еурактив. Трите протоколи што чекаат ратификацијата предизвикаа политичка полемика во Атина. Тие се дел од Договорот од Преспа, а се однесуваат на одговорностите на Грција во однос на контролата на воздушниот простор на Северна Македонија и му обезбедуваат на Скопје обука и знаење за прашањата на ЕУ. Централно-десничарската Европска народна партија (ЕПП) го поддржа договорот во 2018 година и му се налути на ВМРО-ДПМНЕ, кој е членка на ЕПП. Извор од ЕПП за Еурактив минатата недела изјави дека по изборите за ЕУ во јуни, ќе се случи општо „чистење на куќите“ во врска со членството на некои партии и дека партијата ВМРО-ДПМНЕ „ја предводи листата“.

Можете да прочитате

Лукаревска: Со гордост ја напуштам функцијата, на Фани ѝ посакувам успех во зацврстувањето на социјалдемократските вредности

Зоран Заев единствен државник од Балканот спомнат во мемоарите на Меркел

Поради сообраќајна несреќа, во прекин сообраќајот на патот Велес – Градско