27 март 2020
Тајм – Лос Анџелес
Поминаа четири дена од инфекцијата за која постоеше сомнение дека е коронавирус, кога Оливија Хејнс сфати дека не може да мирисне ниту да вкуси ништо.
Нејзината сува кашлица и треска на кратко се смируваа и апетитот се врати, па самата си зготви шпагети болоњез. Таа првично помисли дека не го зготвила добро јадењето бидејќи било блуткаво. „Искрено, ми беа потребни три оброци за да сфатам дека не можат да сетам ниту вкус ниту мирис“, изјави таа телефонски за „Тајм“ од нејзиниот дом во Лондон, каде се самоизолираше. „Луѓето не зборуваа за тоа (како симптом), па затоа не го барав“.
Со оглед на тоа дека сè повеќе луѓе ширум светот се инфицираат од новиот коронавирус, се зголемува и бројот на луѓе кои пријавуваат губење на мирис, а некогаш и вкус, тврдат лекарите. „Во последните 48 часа, или можеби 72, слушнавме за околу 500 пациенти кои го изгубиле сетилото за мирис“, вели д-р Нирмал Кумар, претседател на ЕНТУК, здружение на британски специјалисти за уво, нос и грло. Вообичаено, вели Кумар, добиваат околу еден извештај за изгубено сетило за мирис или вкус месечно. Сега, има многу повеќе. „Никогаш не било толку често како што е сега“, вели тој. „И ова е само мал број од многуте“.
Кумар не е единствен. Во Јужна Кореја, каде што тестирањето за Ковид-19 широко се применува, околу 30 отсто од пациентите со лесни симптоми пријавиле аносмија, технички термин за губење на сетилото за мирис. Лекарите од Кина, САД, Иран, Италија и Германија – сите места со значителни жаришта на Ковид-19 – исто така забележаа пораст на извештаите за аносмија поврзани со потврдени случаи на коронавирус, се вели во писмото објавено во петокот од ЕНТУК и Британското оторинолошко здружение. Во писмото, потпишано од Кумар и испратено до јавните здравствени власти, се бара лекарите кои лекуваат лица со аносмија да добијат лична заштитна опрема додека ги третираат тие пациенти.
Симптомот, вели Кумар, се појавува и кај наизглед здрави луѓе, што укажува дека губењето на сетилото за мирис може да биде витален показател за тоа дали некој го носи вирусот и без да знае – особено во Велика Британија, каде тестовите за вирусот се достапни само во болници и тоа за најсериозните случаи, оставајќи многу луѓе со благи симптоми, несигурни дали се заразени од коронавирус или обичен грип. „Многу пациенти кои го пријавуваат ова имаат благи Ковид-19 симптоми, понекогаш малку кашлица, а понекогаш и треска, но има пациенти кои не пријавуваат други симптоми“, вели тој. „Тоа е драматичен показател. Во мојата пракса, пациентите околу мене го покажуваат тоа. Затоа, има многу преносители наоколу “.
Кумар и другите лекари ги повикуваат властите на глобално ниво да го додадат губењето на сетилото за мирис на списокот на симптоми што би индицирале самоизолација. „Чувствувам дека треба да го додадеме ова во правилата за самоизолација, затоа што овие млади луѓе го шират наоколу“, вели тој.
Иако сè уште нема научни студии за врската помеѓу Ковид-19 и аносмијата, Кумар шпекулира дека отапувачкиот ефект е предизвикан од вирусот што се меша со мукозната мембрана во горниот дел на секоја носна шуплина, каде се наоѓаат рецепторите за мирис. „Очигледно постојат многу шпекулации во моментов“, вели Кумар. „Но, овие вируси, кои се очигледно многу, многу мали честички, одат во горниот дел на носот. И тука влијаат на рецепторите за мирис, кои се многу деликатни органи “.
Многу луѓе, кои го изгубиле сетилото за мирис првично се обратиле на Твитер за одговори, особено оние кои немале други симптоми на Ковид-19. Еден од нив беше наставник во училиште по име Роберт, од северниот дел на Англија, кој додека јадел бонбони за време на викендот сфатил дека не може ништо да вкуси или помириса.
Роберт, кој побара да биде наведен со псевдоним, заминал на работа во понеделникот, не знаејќи дека неговото губење на сетилото за мирис може да укаже на Ковид -19. (Тој немал други симптоми.) Иако училиштата во Велика Британија сега се затворени за повеќето деца, тој сепак морал да надгледува мала група деца на вработени во суштинските дејности, како лекари и медицински сестри. „Јас дури и не помислив дека е можно тоа да е поврзано“, вели тој.
Неможејќи да добие тест за коронавирус поради ограничувањата за тестирање во Велика Британија, Роберт се обрати на Твитер во понеделникот вечерта. Во идеална ситуација, никој не треба да се потпира на социјалните медиуми за медицински совет, но со оглед на тоа колку брзо се движи оваа пандемија и колку сè уште има непознаници за коронавирусот, многумина сметаат дека немаат друг извор. На Твитер, каде што многу луѓе – вклучително познати личности и британската министерка за здравство, Надин Дорис (која беше тестирана позитивно на вирусот), објавија дека го губат сетилото за мирис, Роберт прочитал дека може да има врска помеѓу неговите симптоми и Ковид-19. Тој веднаш решил да се изолира и да му каже на својот работодавач.
Во Лондон, каде сè уште се бори со лошите симптоми по 10 дена инфекција, Хејнс се обидува да се мотивира да јаде без сетилото за вкус. „Во ситуација кога и онака не сте гладни и се обидувате да ставите нешто во стомак, навистина е очајно“, вели таа. „Особено кога сакате само утеха во храната“. ссм/
