Скопје, 13 април 2020 (МИА) – Домашната, како и останатите економии и натаму регистрираат штети од кризата со Ковид 19, а Министерството за финансии веќе изработува нови проекции за економскиот раст, кој според Светската банка и финансиските експерти годинава во државава ќе се намали за околу четири проценти. Владата тврди дека презема мерка за внесување пари во стопанството, но според опозицијата и стопанствениците досегашните мерки се недоволни и потребна е поголема финансиска инјекција.
Министерата за финансиии Нина Ангеловска вчера соопшти дека изработуваат проекции за економскиот раст, истакнувајќи дека очекува брзо опоравување на економијата откако здравствената криза ќе го достигне пикот и ќе почне да опаѓа.
– Пред само еден месец проекцијата за економскиот раст беше 3,8 проценти, исто пред само еден месец Меѓународниот монетарен фонд (ММФ) предвидуваше раст кај 160 економии, а денес директорката на ММФ веќе изјавува дека се очекува пад кај најголем дел од економиите или кај 180 економии. Целиот свет се соочува со криза од непознат размер. Се предвидува дека во еврозоната рецесијата ќе изнесува над околу четири проценти, рече министерката за финансии Нина Ангеловска, на вчерашната пре-онференција на која го појасни користењето на мерката за помош од државата со ислата на минимална плата од 14.500 денари.
Според Ангеловска, позитивна вест за економијата е дека оваа криза не е предизвикана од пад или нарушување на системот, односно се рабпти за здравствена криза што се прелева во економијата и поради тоа се очекува поцесот на опоравување да биде побрз. – Тоа на некој начин е позитивно, но секако се зависи од нас во однос на рестрикциите што ги преземаме како земја, за да го заштитиме здравјето и ја запираме економската активност, а сега ќе зависи од тоа какви ќе бидат условите, кога здравствената криза ќе го достигне пикот и ќе почне да опаѓа за веќе да започнеме со опоравување, рече Ангеловска.
Лидерот на опозициската ВМРО-ДПМНЕ Христијан Мицкоски, пак, прогнозира дека негативните ефекти врз македонската економија предизвикани од пандемијата на Ковид 19 вирусот ќе предизвикаат драматично зголемување на јавниот долг во однос на Бруто домашниот производ и би можел да достигне 70 проценти од БДП.
Апелира да не се враќаат веднаш парите што ќе и бидат доделени на државава, со мерките за помош да биде вклучен и март како исклучително тежок од аспект на шокот кој го претрпуваат компаниите, како и да се релаксира фискалната политика.
Направеното досега влијае негативно и не е доволно за македонската економија и за реалниот сектор за да може да ги истрпи на нозе сите негативни ефекти од пандемијата, рече Мицкоски во видео обраќање.
Фатмир Битиќи, претседател на Комисијата за финансии во владејачката СДСМ, пак, вчера порача дека мерките што Владата ги презема за справување со штетните последици врз економијата се навремени, сеопфатни и насочени кон оние кои се најпогодени од кризата со коронавирусот.
Владата, потсети Битиќи, веќе прераспредели повеќе од 6,5 милијарди денари од Буџетот за имплементација на економските мерки со кои се опфаќаат 250.000 вработени и над 35.000 компании.
-Малите, микро и средни претпријатија покажуваат голема заинтересираност за бескаматните кредити.Досега одобрени се бескаматни кредити за 136 компании со 1.737 вработени. Поради големиот интерес за оваа конкретна помош, Развојната банка го зголеми буџетот и обезбеди дополнителни 8 милиони евра кои им се ставени на располагање на микро, малите и средните претпријатија, рече Битиќи.
За да ги зачуваме работните места, но и никој да не остане без приходи додека трае кризата, како што дополни, Владата обезбедува 14.500 денари за сите вработени во погодените компании за април и мај, а истата мерка се однесува и за заенаетчиите, спортските работници и самостојните дејности. Покрај оваа мерка фирмите можат да изберат и помош за покривање на 50 отсто од трошоците за придонеси на секој вработен.
Меѓународниот монетарен фонд вчера и одобри на нашата држава финансиска поддршка од 176 милиони евра со каматна стапка од 1,05 проценти и рок на отплата од пет години со грејс период од три години и три месеци. Како што оцени гувернерката на Народната банка Анита Ангеловска Бежоска, финансиската поддршка од ММФ за нас е од исклучително значење, како за спроведување на фискалните мерки, така и за обезбедување натамошен раст на девизниот потенцијал на нашата економија, односно за зголемување на девизните резерви.
– На овој начин се создава поголем простор за спроведување релаксирана монетарна политика и за обезбедување олеснети финансиски услови за кредитирање на погодените компании и граѓани, оцени гувернерката Ангеловска-Бежоска.
Како што најави министерката за финансии, се очекува кредитна поддршка и од Светска банка, а почната е и постапка за издавање еврообврзница, процес кој би траел 40 до 60 дена. Министерството за финансии и Царинската управа работат и на анализа по барањето на Стопанската комора да се изедначи цената на акцизата за екстра лесното гориво со акцизата за дизелот. Решението што ќе донесе, тврди таа, нема да удри по џебот на граѓаните.
Против зголемување на акцизата на нафтените деривати се Сојузот на стопанските комори (ССК), превозниците, фармерите, опозициската ВМРО-ДПМНЕ.
Според ССК, излезот од кризата не лежи во зголемување на акцизите, а преку тоа и на цените заради полнење на Буџетот, туку во обезбедување на институционална финансиска инјекција кон приватниот сектор и граѓаните.
Институтот за економски истражувања и политики Фајнанс тинк во најновата анализа прогнозира пад од 3,8 проценти на економијата во државава годинава. Се очекува најголем интензитет во вториот квартал за кога се проектира намалување на БДП од 12.7 проценти, а следните квартали да забележат економска консолидација. лв/ев/
