16 мај 2020
Yahoo news/AFP
– Следната пандемија би можела да дојде од прашумите во Амазон, предупредува бразилскиот еколог Дејвид Лапола, кој вели дека човечкото уништување на живеалиштата на животните – најверојатен виновник во појавата на коронавирусот – се зголемуваат таму заради неконтролираната сеча на шумите.
Истражувачите велат дека урбанизацијата на некогаш дивите области придонесува за појава на зоо-заболувања – оние што се пренесуваат од животни на луѓето.
Тука спаѓа и новиот коронавирус, за кој научниците веруваат дека потекнува од лилјаци пред да им се пренел на луѓето во кинеската провинција Хубеи, што брзо се урбанизира, веројатно преку трет вид.
Лапола (38), која проучува како човечката активност ќе ги преобличи идните екосистеми на тропските шуми, вели дека истите процеси се во игра во Амазон.
„Амазон е огромен резервоар на вируси“, рече тој.
Најголемата светска дождовна шума исчезнува со алармантна стапка.
Минатата година, во прва година на функција на претседателот Жаир Болсонаро, уништувањето на шумите во бразилски Амазон се зголеми за 85 проценти, на повеќе од 10.000 квадратни километри – површина скоро колку големината на Либан.
Трендот продолжува и оваа година.
Од јануари до април, збришани се 1.202 квадратни километри, со што се постави нов рекорд за првите четири месеци од годината, според податоците засновани на сателитски слики од бразилскиот Национален институт за истражување на вселената (ИНПЕ).
Тоа е лоша вест, не само за планетата, туку и за здравјето на луѓето, рече Лапола, кој има магистерски студии по моделирање на системот за земјата од институциите Макс Планк во Германија и работи на Универзитетот во Кампинас во Бразил.
„Кога создавате еколошка нерамнотежа … тоа е кога вирусот може да скокне од животни на луѓето, рече тој.
– ХИВ, ебола, денга –
Слични обрасци можат да се видат со ХИВ, ебола и денга треска – „сите вируси што се појавија или се шират во огромна скала е заради еколошката нерамнотежа“, рече тој.
Досега, повеќето вакви епидемии се концентрирани во Јужна Азија и Африка, честопати поврзани со одредени видови на лилјаци.
Но, огромната биолошка разновидност на Амазон може да го направи регионот „најголем базен на коронавирус во светот“, рече тој – и тоа се однесува на коронавирусите воопшто, а не оној што стои зад сегашната пандемија.
„Ова е уште една причина да не се користи нерационално Амазон, како што правиме сега“, рече тој.
И уште една причина за аларм е сеча на шумите од нелегални земјоделци, рудари и дрвачи, додаде тој.
Болсонаро, скептик за климатски промени кој сака да отвори заштитени домородни територии за рударство и земјоделство, ја распореди армијата оваа недела во Амазон за борба против уништувањето на шумите, во редок заштитен потег.
Но, Лапола вели дека повеќе би сакал Владата да ја зајакне постојната агенција за животна средина, ИБАМА, која се соочи со намалување на вработените и намалување на буџетот под Болсонаро.
„Се надевам дека во следната администрација ќе посветиме поголемо внимание на заштита на тоа што може да биде најголемото биолошко богатство на планетата“, рече Лапола.
„Ние треба да го воспоставиме односот помеѓу нашето општество и дождовните шуми“. Инаку, светот се соочува со повеќе епидемии – „многу сложен процес што е тешко да се предвиди“, рече тој.
„Подобро е да играме безбедно“.
